Eylül 28 2024
Kış Uykusuna Yatan Hayvanlar Alarmları Çalmış Üzere Ne Vakit Uyanacaklarını Nereden Anlıyor?
Kış uykusuna yatan tüm hayvanlar birebir anda uyanmıyor; uykunun uzunluğu, hayvanın çeşidine ve ömür alanına göre değişiyor. Tekrar de tıpkı hayat alanındaki tıpkı tiplerin, birlikte uyandığı aşikâr.
Nasıl oluyor da alarmları çalmış gibi kış uykusunun bittiğini anlayarak uyanıp hayatlarına devam ediyorlar?
Uyanma sinyalleri, içlerinden geliyor.
Biyolojik saat, hayvanlarda da var. Bu biyolojik saat, pek çok şeyi anlayabiliyor. Mesela günlerin uzadığını, kısaldığını; hava değişikliğini algılıyor. Böylelikle hayvanların metabolik faaliyetleri düzenleniyor. Kış uykusunun ne vakit biteceğini belirliyor.
Metabolizmanın tesiri büyük.
Tahmin edebileceğiniz üzere kış uykusuna yatan hayvanların metabolizması ile beden ısısı normaldeki üzere kalmıyor. İkisi de oldukça düşüyor. Hatta beden ısıları sıfır dereceye kadar inebiliyor.
Bahar ayları gelip de sıcaklık arttığında, beden ısıları ve metabolizmaları da yükseliyor. Bir nevi alarmları çalıyor ve uyanıyorlar.
Zamanla evrimsel adaptasyon da geçirmiş olabilirler.
Kimi hayvan çeşidinin kış uykusu, genetik yapısına bağlı olarak muhakkak bir vakitte sona eriyor. Bu, evrimsel adaptasyon olarak, çevresel şartların uygun olduğu vakitte uyanmalarını sağlıyor. Mesela dağ sıçanları, kış uykusuna yattıktan 180 gün sonra uyanıyor.
İşte tüm bu faktörler, hayvanların kış uykusundan ne vakit uyanacaklarını belirliyor.
Kaynaklar: Earth Sky, CBC
Bunlar da ilginizi çekebilir:
Hayvanlar, Kış, Zaman,
Bir yanıt yazın