Duygusal yeme bozukluğu nedir? Belirtileri ve kurtulmanın yolları!

Duygusal yeme bozukluğu, kişinin duygusal gerilimle başa çıkmak için yiyeceklere yöneldiği bir davranış formudur. Fizikî açlık yerine, keder, gerilim, düşünce ya da yalnızlık üzere hislerin tetiklediği bu yeme alışkanlığı, kilo alımına, sıhhat meselelerine ve ruhsal rahatsızlıklara yol açabilir.

Kişi, aç olmadığı halde duygusal boşluğu doldurmak için yemek yeme eğilimindedir ve bu davranış bir döngü haline gelerek bozukluğa dönüşebilir.

Duygusal Yeme Bozukluğu Nedir?

• Duygusal yeme, kişinin duygusal bir durum ya da gerilim yaşadığında yemek yemeye yönelmesidir.
• Bu durum, yemek yemeyi fizikî açlığı gidermekten fazla duygusal bir boşluğu doldurmak için kullanmak manasına gelir.
• Kişi çoklukla üzgün, gerilimli,yalnız ya da zahmetli olduğunda yiyeceklerle kendini rahatlatmaya çalışır. Bunun sonucunda, kısa vadeli bir rahatlama hissedilse de, uzun vadede kilo alımı ve sıhhat meseleleri baş gösterebilir.

Duygusal Yeme Bozukluğu Nasıl Ortaya Çıkar?

Stres ve Anksiyete:

Modern ömrün baskıları, iş gerilimi, ailevi problemler ya da şahsî zorluklar, bireyleri daima bir gerilim ve anksiyete içine sokabilir.

Stres hormonu olan kortizol düzeyinin yükselmesi, kişiyi bilhassa yüksek kalorili yiyeceklere yönlendirebilir.

Duygusal Travmalar:

Geçmişte yaşanan travmatik tecrübeler, duygusal yeme bozukluğunu tetikleyebilir. Bilhassa kayıp, ayrılık ya da zorlayıcı ömür olayları yaşayan şahıslar, bu duygusal boşluğu yiyeceklerle doldurmaya çalışabilirler.

Alışkanlıklar ve Çocukluk Periyodu:

Çocukluk periyodunda ebeveynlerin yemekle ödüllendirme ya da cezalandırma alışkanlıkları, ileriki yaşlarda duygusal yeme bozukluğuna taban hazırlayabilir.

Çocuklukta rahatlatıcı bir aktivite olarak görülen yemek yeme, yetişkinlikte de bu halde algılanmaya devam edebilir.

Düşük Benlik Hürmeti ve Depresyon:

Özellikle düşük benlik hürmeti ve depresyon yaşayan bireyler, bu olumsuz hisleri yemekle telafi etme eğiliminde olabilirler. Yemek yemenin verdiği kısa müddetli memnunluk, kişinin duygusal acısını süreksiz olarak bastırır.

Duygusal Yeme Bozukluğunun Belirtileri

Açlık Belirtileri Olmadan Yemek Yeme:

Kişi, fizikî olarak aç olmadığı halde kendini buzdolabının başında bulabilir. Bilhassa atıştırmalıklar ve abur cuburlar bu anlarda sık tüketilir.

Stresli Durumlarda Yemek Yeme İsteği:

İşte ağır bir gün, ferdî bir tartışma ya da gerilimli bir olayın akabinde yemek yemek, duygusal yeme bozukluğunun en yaygın belirtilerindendir.

Belirli Yiyeceklere Çok Düşkünlük:

Duygusal açlık, çoklukla şekerli, yağlı ya da karbonhidrat içeren yiyeceklerle giderilmeye çalışılır. Bu yiyecekler süreksiz bir memnunluk sağlar, lakin uzun vadede suçluluk hissine yol açabilir.

Yemek Sonrası Suçluluk Duygusu:

Yemek yedikten sonra kişi, suçluluk ya da utanç hissedebilir. Duygusal yeme döngüsünün bir modülü olan bu durum, bireyin kendine olan itimadını sarsabilir ve gerilimli anlarda yine yemeye başvurmasına neden olabilir.

Yemek Yerken Kontrolsüzlük Hissi:

Duygusal yeme sırasında kişi ne kadar yemek yediğinin farkına varmaz ya da durdurmakta zorlanır. Yemek yeme aksiyonu adeta bir otomatik pilota bağlanmış üzere devam eder.

Duygusal Yeme Bozukluğuyla Başa Çıkma Yolları

Fiziksel ve Duygusal Açlık Ortasındaki Farkı Tanıyın:

Fiziksel açlık ekseriyetle yavaş yavaş gelir ve bedene güç sağlamak için bir sinyal niteliğindedir. Duygusal açlık ise ani gelir ve belirli bir yiyeceğe karşı çok istek duyulur.

Fiziksel açlığı beslemek kıymetlidir, lakin duygusal açlığı fark edip bu duruma şuurlu biçimde cevap vermek gerekir.

Duygusal Tetikleyicilerinizi Tanıyın:

Stres, düşünce ya da yalnızlık anlarında ne vakit yemek yeme eğiliminde olduğunuzu fark etmek, bu döngüyü kırmanın birinci adımıdır.

Yemek yerine alternatif gerilim idare sistemleri deneyebilirsiniz; meditasyon, yoga ya da yürüyüş üzere aktiviteler, yemek yeme muhtaçlığını azaltabilir.

Duygusal Muhtaçlıkları Karşılamak için Farklı Yollar Geliştirin:

Yemek dışında kendinizi rahatlatmanın yollarını keşfedin. Bir hobi edinmek, bir arkadaşla konuşmak ya da bir günlük tutmak, duygusal boşluğu doldurmanın daha sağlıklı yolları olabilir.

Yemek Günlüğü Tutun:

Hangi duygusal durumlarda yemek yediğinizi ve bu yiyeceklerin size ne hissettirdiğini not etmek, bu bozukluğun farkındalığını artırabilir ve duygusal tetikleyicilerinizi anlamanıza yardımcı olabilir.

Profesyonel Yardım Alın:

Duygusal yeme bozukluğu, profesyonel bir psikolog ya da diyetisyenin yardımıyla yönetilebilir. Terapi ve sağlıklı beslenme programları, bu döngüden kurtulmanıza yardımcı olabilir.

Duygusal, Stres, Yeme, Yemek Yeme, Yiyecekler,