Bazen İstemediğimiz Şeylere Bile Neden ‘Evet’ Diyoruz? Davranışlarımızı Sorgulatacak Bilimsel Araştırma

“Abilene paradoksu” olarak bilinen bu durum, nasıl gerçekleşiyor?

Çoğunluğa ayak uydurmak için istemeden onay verdiğimiz her durumda aslında bu paradoksla karşılaşıyoruz. Peki bu paradoksun asıl sebebi ne olabilir?

Bazen küme dinamiklerine ayak uydurmak, beklenmedik sonuçlar doğurabiliyor.

İşte bu durum da tam olarak Jerry B. Harvey’in tanımladığı “Abilene Paradoksu” ile karşımıza çıkıyor. Bu paradoks, bireylerin kendi istekleri doğrultusunda hareket etmemesi ve küme içindeki ahenk arayışı nedeniyle kolektif kararların, kişisel dileklerle çelişmesine yol açmasıyla tanımlanabilir.

Bu paradoks, garip bir öykü ile hayatımıza dahil oldu. Jerry Harvey’in kayınpederinin bir gün “Abilene’e gidelim” demesiyle başlıyor her şey. Aslında ailede, kimse bu fikre ölçülü bakmazken herkes “olur” karşılığını veriyor. Hiç kimse isteyerek gitmezken ortaya garip bir durum çıkmış olur.

Harvey ise bu tecrübeden yola çıkarak küme kararlarının gerisinde yatan ruhsal etkenleri incelemeye karar verdi.

Abilene Paradoksu, aslında sürü psikolojisi ile yakından bağlantılı. Bireyler, başkalarının ne düşündüğüne dair varsayımlara kapıldıklarında, kendi kanılarını lisana getirmekten çekiniyorlar. Böylelikle bir ortaya geldiklerinde ortaya çıkan kararlar, kişisel isteklerle örtüşmüyor ve topluluk içinde var olan düşünce birliği aldatıcı bir hâle geliyor.

Bu paraokds, günlük hayattan çok profesyonel manada da karşımıza çıkıyor. Harvey, bir kâr maksadı gütmeyen kuruluşta, bu paradoksun neden olduğu ekonomik kayıpları gözlemlemiştir. Müşahedelerine nazaran yöneticiler, kendi telaşlarını lisana getirmekten çekinip yanlış kararlar alarak organizasyonun maksatlarını tehlikeye atmışlar.

Peki neden istemediğimiz şeylere “evet” diyoruz?

Kişi, dışlanma ve eleştirilme dehşetinden ötürü istemediği durumlar karşısında “hayır” karşılığını kolau kolay veremiyor. Bu da ortaya, bu garip durumu çıkarıyor. Abilene Paradoksu’ndan kaçınmak için, grup içinde açık bağlantısı teşvik etmek kritik bir kıymete sahip. Bireylerin fikirlerini rahatlıkla tabir edebileceği bir ortam yaratmak, küme dinamiklerini güçlendiriyor.

Farklı bakış açılarına kıymet vermek ve çatışmalara yapan bir yaklaşım sergilemek, ahenk arayışının hudutlarını zorlamadan sağlıklı bir karar alma süreci yaratır. Bu da istenmeyen durumlara olumlu karşılık vererek işleri çıkmaza sokmaktan kaçınmak için düzgün bir yol olabilir.

Durum, Grup, Karar,